Każda nowa konstrukcja powinna być uzasadniona ekonomicznie. Analizę ekonomicznej celowości konstrukcji przeprowadza się już w trakcie opracowania założeń konstrukcyjnych określonego typu obrabiarki lub całej rodziny obrabiarek, biorąc pod uwagę następujące kryteria:
— efektywność ekonomiczną;
— rentowność (opłacalność użytkowania),
— koszt wykonania i cenę.

Uzyskane w toku opracowania założeń wyniki analizy ekonomicznej mają najczęściej charakter orientacyjny. Powinny one być uściślane W miarę konkretyzowania się w toku konstruowania rozwiązań poszczególnych zespołów i całej obrabiarki.

a. Efektywność ekonomiczna
Pojęcia ogólne. Ekonomiczną efektywność (inaczej ekonomiczną skuteczność) obrabiarki ocenia się na podstawie realnych korzyści ekonomicznych, jakie wykonywana na niej produkcja przynosi społeczeństwu. W potocznym znaczeniu mówimy, że obrabiarka jest ekonomicznie tym bardziej efektywna, im większa jest jej wydajność w dostatecznie długim okresie użytkowania, przy możliwie małych kosztach własnych produkcji. Przez wydajność użytkową obrabiarki będziemy rozumieć wartości (wyrażone w pieniądzu), jakie zyskują przedmioty w wyniku ich obróbki na tej obrabiarce. W tym znaczeniu można mówić o wartości operacji obróbkowej, jako o pracy ucieleśnionej w obrobionym przedmiocie.

Koszty własne produkcji na obrabiarce. Koszty własne produkcji obejmują wszystkie nakłady poniesione przez przedsiębiorstwo na uzyskanie wyrobu. Ponieważ na obrabiarkach, poza nielicznymi wyjątkami, nie produkuje się gotowych wyrobów (od materiału wyjściowego do postaci końcowej), koszty własne produkcji na obrabiarce odnosi się do wykonanych na niej operacji.

Graniczny czas zwrotu, zwany również czasem ekonomicznie pewnej, eksploatacji obrabiarki, nie powinien być dłuższy ód 5 lat. 

b. Rentowność
Każda obrabiarka przeznaczona do produkcji, powinna być. rentowna dla jej użytkownika, to znaczy przychody z uzyskanej na. niej produkcji powinny przewyższać koszty własne produkcji.

Stopą rentowności nazywamy stosunek dochodu do kosztów własnych produkcji.

c. Koszt produkcji i cena obrabiarki
Wyprowadzone poprzednio zależności wskazują, że koszt wyprodukowania i związana z nim cena obrabiarki powinny być dostosowane do zadań obróbkowych i poziomu technicznego wykonywanych operacji (koszt normatywny kn i wydajność Q), przy uwzględnieniu warunków ekonomicznych (czas zwrotu nakładów Lg i stopa rentowności sr).

Projektując nową konstrukcję, konstruktor staje zawsze przed problemem, o ile cena nowej obrabiarki stanowiącej rozwiązanie techniczne i ekonomicznie postępowe, może przewyższać cenę obrabiarki o podobnym przeznaczeniu i podobnej wielkości, lecz starszej konstrukcji. Ekonomicznie uzasadnione rozwiązanie tego problemu określa nierówność.