Wpływ odkształceń i naprężeń
Wpływ odkształceń temperaturowych na dokładność obróbki.
Podczas obróbki w miejscu oddzielania się wiórów oraz w niektórych zespołach obrabiarki na skutek tarcia (w łożyskach, sprzęgłach, przekładniach zębatych i pasowych) wywiązuje się ciepło. Powoduje to zmianę wzajemnego położenia części zespołów. W następstwie, np. w tokarce, szlifierce czy rewolwerówce, oś wrzeciona zmienia swe położenie w stosunku do osi konika czy gniazda narzędziowego.
Wywiązywanie się ciepła w miejscu oddzielania się wióra powodujt podwyższenie temperatury narzędzia i części obrabianej. Wzrost temperatury narzędzia pociąga za sobą zmianę jego wymiarów, a więc i zmianę wymiarów i kształtu obrabianej części. Należy pamiętać, że wpływ podwyższenia temperatury narzędzia jest odwrotny, niż jego zużycie. Zmiany wymiarowe pod wpływem temperatury skrawania mogą być znaczne, a nawet przekraczać tolerancję.
Wpływ naprężeń własnych na jakość obróbki.
Naprężenia własne części obrabianej mogą być ubocznym efektem operacji związanych z wytwarzaniem materiału wyjściowego (surówki), jak odlewania, kucia, prasowania, tłoczenia, spawania, prostowania, obróbki cieplnej oraz skrawania. Naprężenia własne powstają w materiale bez jakichkolwiek obciążeń zewnętrznych i z biegiem czasu ulegają zanikowi, tj. wyzwalają się powodując trwałe odkształcenia części. Odkształcenia te są niekiedy tak duże, że powinny być uwzględniane w procesie technologicznym. Naprężenia własne można usuwać stosując starzenie samorzutne lub odpowiednią obróbkę cieplną. Naprężenia własne można zrównoważyć obróbką powierzchniową, jak bębnowanie, śrutowanie, młotkowanie.
Starzenie samorzutne jest zabiegiem długotrwałym, wykonywanym po zdjęciu wierzchniej warstwy przedmiotu podlegającego obróbce w procesie technologicznym. W celu skrócenia okresu wyzwalania się naprężeń własnych stosuje się takie operacje obróbki cieplnej, jak starzenie, wyżarzanie ujednorodniające, wyżarzanie normalizujące, wyżarzanie odprężające, stabilizowanie.
Zastosowanie w procesie technologicznym obróbki cieplnej ma znaczny wpływ na odkształcenia części. Obróbka cieplna (np. hartowanie), obok zmian własności fizycznych materiału, powoduje przemiany strukturalne i związane z tym zmiany objętościowe. Wartość zmian wymiarowych, powodujących naprężenia własne, zależy od rodzaju materiału i sposobu wykonania obróbki cieplnej. Dobierając odpowiedni materiał, właściwą obróbkę cieplną oraz specjalne urządzenia do grzania i chłodzenia można w znacznym stopniu zmniejszyć zmiany wymiarowe i odkształcenia. Odkształcenia powstałe podczas obróbki cieplnej można usunąć obróbką skrawaniem (np. za pomocą szlifowania), a w pewnych przypadkach przez prostowanie.
- - - - - - - - motoreduktory.eu | WEBSYSTEM | tel.+48 (048) 383-01-44 | tel.602.878.747 - - - - - - - -