Przekładnia ślimakowa należy do rodziny przekładni śrubowych. O ile jednak zwykła przekładnia śrubowa składa się z kół wyłącznie walcowych, to w przekładni ślimakowej przynajmniej jedno koło, najczęściej ślimacznica, ma wieniec wklęsły, obejmujący drugi element przekładni. ' W porównaniu z walcową przekładnią śrubową, przekładnia ślimakowa zapewnia znacznie korzystniejsze warunki przenoszenia dużych obciążeń. W przekładniach ślimakowych współpracuje jednocześnie więcej zębów, a styk zębów jest liniowy, podczas gdy w walcowej przekładni śrubowej styk zębów jest punktowy. Ponadto przekładnie ślimakowe pozwalają nawet przy jednostopniowej przekładni uzyskiwać bardzo duże przełożenia, np. 50 : 1 i więcej. W przekładniach dwustopniowych można łatwa osiągnąć przełożenia rzędu 2000 : 1 czy 3000 : 1.

Słabą stroną przekładni ślimakowej w porównaniu z innymi przekładniami zębatymi jest jej niższa sprawność, szczególnie niska przy dużych przełożeniach. Przy małym kącie wzniosu zębów ślimaka, przekładnia ślimakowa może stać się przekładnią samohamowną, czyli mechanizmem o działaniu nieodwracalnym. Może wtedy przenosić ruch tylko w jednym kierunku — ze ślimaka na ślimacznicę.

Przeniesienie ruchu w przekładni ślimakowej odbywa się dzięki kolejnej współpracy zębów ślimaka i ślimacznicy. Śrubowa linia zębów ślimaka sprawia, że jeden obrót ślimaka można uważać za równorzędny z przesunięciem zębów o wielkość skoku, który w ślimakach jednozęb-nych jest równy podziałce, a w ślimakach wielozębnych — wielokrotności podziałki. Przesunięciu zębów ślimaka o podziałkę towarzyszy obrót ślimacznicy o jeden ząb. Stosunek liczby obrotów ślimaka nx do liczby obrotów ślimacznicy n2 wyrazi się zatem odwrotnością stosunku ich liczby zębów Z2/Z1.